Słownik po naszymu - polsko - niymiecki |
PO NASZYMU | POLSKI | NIEMIECKI |
M |
już wkrótce |
|
macha - mina * Szczylo macha choby afa | ||
magel - magiel | ||
majtnońć sie - minąć się, nie trafić | ||
majs - kukurydza * Niy idymy na majs, bo gospodrz na polu! | ||
majzel - przecinak | ||
makowki - wigilijna śląska potrawa z maku i bułek | ||
makowy - rękawice z jednym palcem | ||
makron - kokos | ||
makrony - ciastka kokosanki | ||
malckawa - kawa zbożowa | ||
malyrz - malarz * Malyrz, mulorz i świnia, to jedna rodzina! | ||
małpica - małpa, złośliwa osoba | ||
mamlać - rzuć, jeść, calować | ||
mamlas - niedołęga, oferma | ||
mamlasiaty - płaczliwy, oferma | ||
mamlaty - ofermowaty | ||
mamulka - mamusia, a. babcia | ||
mandle - migdały | ||
Manek - Emanuel | ||
manele - bagaże, rzeczy | ||
mantel - płaszcz, a. opona, pokrowiec, ochraniacz | ||
mantelszyrca - fartuch, ubranie ochronne | ||
maras - błoto, brud | ||
marasić - brudzić* Sebuwej szcczewiki, bo namarasisz! | ||
markotny - smutny * Coście dzisiaj starko tacy markotni? | ||
Maryjka - Maria | ||
masara - wielka, tłusta mucha | ||
masarnia - rzeźnia, a. sklep mięsny | ||
masny - tłusty | ||
masorz - rzeźnik, sklep mięsny* U masarza som masorz dzisioj sprzedaje. | ||
maszka - kokardka, muszka | ||
maszkycić - jeść coś dobrego * Ciomple na gnojoku siadły i maszkecom. | ||
maszkyciorz - smakosz | ||
maszkyty - słodycze | ||
maścić - iść szybko, śpieszyć się | ||
maśloka - maślanka | ||
maśniczka - maselniczka, naczynie do robienia masła | ||
maznonć - uderzyć | ||
mazok - beksa, maruda | ||
melka, mylka, mylzupa - zupa mleczna zatrzepana mąką | ||
merta - mirt | ||
meter - metr |
||
miano - imię i nazwisko * Baba łod Alojza Porwoła mianuje sie Porwołka, abo Porwolino a czasym tyż Porwołczyno. Tak samo bydzie
z babom łod Francka Nastuli - bydzie ij Nastulka, Nastulino abo tyż Nastulczyno. |
||
mianować sie - nazywać się * Jak sie bajtel mianujesz? | ||
miech - worek | ||
miechym piźniony - wariat, oszołomiony | ||
mieć ała - być głupim | ||
mieć ptoka - być wariatem (niegroźnym) | ||
mieć recht - mieć racje * Ty mosz recht, Francek naprowdy mo nowo lipsta. | ||
mieć ruła - być powolnym * Z takom rułom, to cie ślimoki zadeptajom! | ||
mierzić - denerwować, przeszkadzać, nudzić * Już mi sie mierznie te gupie godanie | ||
miesioncek - księżyc | ||
mietlorz - śląski taniec ludowy | ||
mietła - miotła * Bier mietła i ciś plac zamiatać! | ||
miglanc - spryciarz, cwaniak | ||
migym - szybko | ||
Mikuś - Mikołaj | ||
Milka - Emilia | ||
mioł - miał węglowy | ||
Misiek - popularne imię psa | ||
miszmaszyna - mieszarka do betonu | ||
miszong - mieszanina | ||
mitła - środek np. boiska | ||
miynso - mięso | ||
mlyc - mlecz (chwast) |
||
mlyć, zemleć - mleć | ||
mlyko - mleko | ||
mlyko pod nosym mieć - być dziecinnym * Niy bier sie na żyniaczka , przeca mosz jeszcze mlyko pod nosym! | ||
mlyty - mielony * Mocie tyn mak już pomlyty? | ||
moczka - wigilijne śląskie danie z owoców, piernika ... | ||
modry - niebieski * Lubia modro kapusta. | ||
moj – mąż lub mój | ||
moja - żona | ||
mom go rod - kocham go | ich hab sie / ihn gern | |
mom jom rod - kocham ją | ||
mopel, moplik - motorower | ||
morzysko, morzisko - ból brzucha * Stary Wicynt umrził na morzisko | ||
mota - ćma | ||
motek - młotek | ||
motlać - plątać | ||
motyka - zła kobieta | ||
możno - może * Możno ja, a możno niy, niy wiym! | ||
muldać - ssać | ||
mulorz - murarz | ||
muł - miał węglowy | ||
muskle - muskuły, mięśnie | ||
mycka - czapka | ||
mydalijka, mydalik - medalik | ||
myjtermas - meter krawiecki | ||
myjna - grzywka | ||
mylzupa - zupa mleczna np. zatrzepana mąką krupczatką | ||
myniyj - mniej | ||
myńszy - mniejszy * Ślonsk je łod Niymiec myńszy, ale szwarniejszy! | ||
myrta – mirt | ||
my som – my jesteśmy | ||
myśliwiec - leśniczy | ||
N | ||
na! - proszę, weź, zabierz sobie * Na, jydz ta szekulada! | ||
na bezrok - za rok, w przyszłym roku | ||
na beztydziyń - w tygodniu, w dzień powszedni * Na beztydziyń dycki jymy żur a wodzionka | ||
na klinie - na kolanach * Tyn synek na klinie dugo niy usiedzi. | ||
na kraju - na brzegu | ||
na przedej - do sprzedania | ||
na zadku - z tyłu | ||
nabity - pijany | ||
naciaprać | ubrudzić, zabrudzić / tyla co zech siyń powyciyrała a Tyś juz naciaproł | dreckig machen |
nacinkany - pijany | ||
naciongnonć sie - nasmarować się np. oliwką, kremem | ||
nachtop, nachtopek - nocnik | ||
nachytać - nałapać, dostać lanie * Niy droźnij sie z ujkym bo nachytosz! | ||
najduch - łobuz | ||
najscać - nasikać | ||
nafolowane - napełnione, po brzegi * Fora była nafolowano wonglym! | ||
namówiny - zaręczyny | ||
nańcie! - proszę, weźcie * Nańcie starziku , zjydzcie sie bombona! | ||
napasztować - zaczepiać, drażnić | ||
napoconć - rozpocząć | ||
naprany - pijany | ||
naprowda - naprawdę | ||
naroz, narozki - naraz, nagle | ||
narychtować - przygotować * Ksiondz z kolyndom idzie a jo niy mom nic narychtowane! | ||
naskludzać - sprowadzić | ||
naskwol – dla żartów | ||
nasuć - nasypać | ||
nasztalować - nastawić, wyregulować | ||
natron - kuchenna soda oczyszczona | ||
nawalony - pijany | ||
nazdać - zrobić awanture, okrzyczeć kogoś * Francek nazdoł dyrechtorowi i tera je elwrym. | ||
nazod - z powrotem, do tyłu * Dej sie karnońć na kole, tam a nazod. | ||
nażgany - pijany | ||
nec - siatka | ||
neclik - kok | ||
nelki - goździki | ||
niekiery - niektóry | ||
nimocny - chory | ||
niy padej - nie mów * I co ty niy padosz? | ||
niyrob - nierób | ||
niyrod - niechętnie | ||
niyroz - nieraz | ||
niyrichtig - nienormalny * Łońskiego Francek slecioł na gowa i je niyrychtig. | ||
niyskoro - późno * Tyn zygor idzie niyskoro. | ||
niyucesany - nieuczesany | ||
niyskorzij - później | ||
nogawica - nogawka | ||
nogły - porywczy |
||
nojprzod - najpierw |
||
nudle - makaron * Fater, nudle mocie na pysku! |
||
nudle swojske - makaron domowy | ||
nudelkula - wałek do ciasta | ||
nudelzupa - zupa, rosół z makaronem | ||
nupel - smoczek | ||
nynać - spać * Nyny, nyny ... śpij malutki! | ||
nynok - materac do spania na podłodze | ||
O | ||
obalić - przewrócić * Sztynks
tu, że sie chyba zaro obala. |
||
obciepać - obrzucić, otynkować | ||
obcyrklować - zaplanować * Tak
żech to łobsztalowoł, że mi na płot trza akurat
128 sztachet. |
||
oberiba - kalarepa |
||
obiesić - powiesić, powiesić się | ||
oblecka - powłoczka na pościel | ||
obłapiać - obejmować,
ściskać |
||
obstoć - wytrwać | ||
ochlany - natrętny, a. pijany | ||
ociypka - snopek | ||
odewrzić - otworzyć | ||
oma - babcia * Starko? Czamu Francek godo
na swoja babcia oma? |
||
omaścić - dodać
tłuszczu |
||
omszlag - zakładka, makiet | ||
Ojgyn - Eugeniusz |
||
ojla - dziwaczka, wariatka* Chyba za tako
ojla sie niy wydosz? |
||
oklany - natrętny, a. pijany |
||
okompać sie - wykąpać
się |
||
ołbajny - krzywe nogi, w
kształcie litery "o" |
||
oły - krzywe nogi |
||
opa - dziadek * Mój opa za kawalyra boł
wojokiym. |
||
opaterny - ostrożny |
||
opica - małpa, a. oferma |
||
oplerek - parówka |
||
ostrynżyny - jeżyny |
||
ostuda - kłótnia, nieporozumienie |
||
oszkliwe - brzydkie, wstrętne |
||
oskrobiny, łoskrobiny - obierki z
jabłek czy ziemniaków |
||
oszkrobać, łoszkrobać -
obrać ziemniaki, marchew |
||
owerol - dres |
||
ożarty, ozarty - pijany* Mamo, mamo,
Zefek dzisioj niy ma łożarty i prosto do dom maści |
||
P | ||
pachoł - smarkacz, wyrostek * Taki pachoł a jeszcze sie zejscoł! | ||
padać - mówić, powiadać * Padom ci, bydzie łostro zima. | ||
paje - baczki, pejsy | ||
paket - paczka * Mamo, listonorka paket łod ciotki z Niymiec prziniosła! | ||
pakynchalter - bagażnik np. w rowerze | ||
pampoń - wieśniak | ||
pana - guma, dziura w oponie | ||
Poniynka - Matka Boska | ||
paniynka - biedronka | ||
pantofle - drewniaki, do chodzenia po placu i zogrodzie, robione najczęściej z topolowego drzewa. | ||
papiok - gwóźdź do papy z szeroką główką | ||
papiorzany - papierowy | ||
paplaty - gadatliwy, a. pucułowaty | ||
paple - lica, policzki | ||
paplok - gaduła, a. twarz | ||
papnygle - gwoździe do papy | ||
paprać, popaprany - brudzić, ubrudzony | ||
papyndekel - tektura | ||
parfin - perfum | ||
parfineryjo - perfumeria | ||
paryzol - parasol * Paryzol sie przido, na dyszcz abo dziecka po żici wyszczylać. | ||
parzok - pomieszczenie, kocioł do parzenia karmy dla zwierząt (np. ziemniaków ) | ||
pasiaty - pasiasty | ||
pasionek - pastwisko | ||
paskuda - szkodnik, niszczyciel, brzydal | ||
pastuszki - kolędnicy | ||
patrony - kapiszony, naboje do odpustowego pistoletu |
||
patrz sie stracić - zmykaj, zejdź mi z oczu | ||
pazury - palce, ręce * Pokoż te niymyte pazury. | ||
Paulek - Paweł | ||
pecynek - bochenek chleba | ||
pedzieć - powiedzieć | ||
petronelka - lampa naftowa | ||
piechty - pieszo, na nogach * Piechty sie zońda do sklepu i kupia cygarety. |
||
piegaty - piegowaty | ||
piekarzok - piekarnik w piecu | ||
pierdoła - gaduła lub błachostka | ||
pieron - piorun, przekleństwo | ||
pieronie - do pioruna!, przekleństwo* Zaś mi te pierońskie kury w zogrodzie zgłobiom. | ||
pierucha - przekleństwo | ||
pierzyński - okropny | ||
pieszczonek - pierścionek | ||
pieśniczka - piosenka | ||
pijok - pijak | ||
pijus - pijak | ||
pila - gąska, a. tabletka | ||
pilik - gąska * Dej pozor synnek na tego pilika bo go rozdepniesz. | ||
pioczek - garnuszek, kubecze | ||
piontka - 50 groszy | ||
piosek - piasek | ||
piska - kreska, linia | ||
piskać - piszczeć | ||
pisok - ołówek, coś do pisania | ||
pistołla - pistolet, broń | ||
pitfać - kroić tępym nożem | ||
pitfok - tępy nóż * Takim pitwokiym chleba ani tomatow niy ukreja, musisz go nabrusić | ||
pitnnoć - uciec * Jak Francek spuścioł psa, to my wszyscy popitali na drzewa. | ||
pitomny - nieprzytomny | ||
piwowonia - piwonia | ||
piyknie - ładnie | ||
piyrwy, piyrwyj - dawniej * Piyrwyj dziecka były posuszniyjsze. | ||
pizło - uderzyło, wybiło * Jak na kościele piźnie dwanoście, to farorz łobiod zaczyno. | ||
piznonć - uderzyć | ||
piźniynty - stuknięty, wariat | ||
plac - podwórko * Na kole mogesz jeździć yono po placu. | ||
placpatrony - kapiszony | ||
plała - peleryna, plandeka | ||
plaskaty - płaski | ||
plecionka - chałka drożdżowa, słodka bułka | ||
plisynrok - spódnica plisowana, z zakładkami |
||
plompa – pompa | ||
plompać - pompować | ||
platfus – płaskostopie | ||
plynkiyrze - odciski na rękach od pracy | ||
płachta - prześcieradło | ||
płacka - łza | ||
płat - opłata, należność, czynsz | ||
płoka - jabłko, a. jabłoń * Fuczysz jak jyż z płokami! | ||
po bosoku - boso * Czamu boroku lotosz po bosoku? | ||
po ćmoku - po ciemku | ||
po gibku - prędko | ||
po jakimu - dlaczego, jak * Po jakimu ujek pojechoł do Niymiec a my niy? | ||
po jakimu to - dlaczego tak jest, jak to jest | ||
po prowdzie - naprawdę | ||
po próżnicy - nadaremnie | ||
po ptokach - po wszystkim, to już koniec, stało się * No i momy po ptokach, cug łodjechoł! | ||
po widoku - zanim będzie zmierzch | ||
pocieszny - zabawny, wesoły | ||
pocukrować - posłodzić | ||
pod parza - pod rękę, pod ramię ( iść z kimś ) |
||
podany - podobny |
||
podarzić sie - poszczęścić sie | ||
podchlybiać sie - podlizywać się | ||
podciep – podrzutek, mały chlopak | ||
podnoski - resztki jedzenia | ||
podzimki - truskawki, poziomki | ||
podziwać sie - przyjrzeć się, spoglądać * Podziwiej sie na nasza piykno chałpa. | ||
podź - chodź |
||
pofyrtany - zwariowany, zakręcony | ||
poganka - kasza gryczana |
||
pogorszyć sie - pogniewać się |
||
pohajać - pogłaskać |
||
pojakimu - dlaczego * Pojakimu latoś jabłka niy łobrodziyły? |
||
pojeść - zjeść, najeść się * Pojedzony? No to do roboty! |
||
pojedzony - syty, najedzony |
||
pojscać - posikać, oddać mocz |
||
pokludzić - poprowadzić |
||
pokroć - pokroić * Pokrołech woszt i chlyb na sznity. |
||
poleku - pomału |
||
policaj - policjant |
||
policyjo - policja |
||
polityka - narzędzie na długim kiju do gaszenia i zapalania świec w kościele. | ||
polskie kluski - ciemne kluski z gotowanych i tartych ziemniaków, zwane też poza Śląskiem "śląskimi kluskami". | ||
połednie - południe |
||
połfontek, poł fonta - 0,25 kg |
||
połno - pełno |
||
połosprawiać - opowiadać, rozmawiać |
||
połżitko - pośladek |
||
pomaluśku - powoli, po malutku |
||
pomywać - zmywać naczynia |
||
Ponnboczek - Pan Bóg, a. Chrystus * Szczynść Boże, łostońcie z Ponboczkiym! | ||
ponoć, ponci - pielgrzymka | ||
ponknonć sie - posunąć się * Ponknij sie, niych sie tyż siedna, ławka je przeca szyroko. | ||
popsznioł - uparciuch, maruda * Czamu popszniole niy jysz tyj zupy? | ||
pora – kilka, para * Mom pora kurzikow na przedej! | ||
portmanyj - portmonetka | ||
porzond - ciągle | ||
porzykać - pomodlić się * Trza porzikać za starzika! | ||
poschroniać - pochować * Poschroniejcie wasze graczki z zogrodka, już sie ćmi! | ||
posypka - kruszonka na kołoczu | ||
poszczodek - środek | ||
poszelontać - wstrząsnąć | ||
posznupać - poszukać, a. zarzyć tabaki * Niy sznupej w tyj szuflodzie bo narobisz garusu! | ||
posztopować - zacerować | ||
potek - ojciec chrzestny | ||
potka - matka chrzestna * Moja potka Lyjna dała mi pieszczonek. | ||
pozłotka - sreberko, folia metaliczna do opakowania np. czekolady | ||
pozor dać - uważać * Dej se pozor na Francka! | ||
pra? - prawda?, naprawdę?, rzeczywiście? * Pra że mi pszajesz? | ||
praje - prawie, na złość | ||
prask - ciżba, tłum | ||
prasknońć - upaść, uderzyć | ||
prastarka - prababcia | ||
prawić - mówić, opowiadać | ||
prawok - grzyb prawdziwek, borowik | ||
preswoszt - salceson * Niy jydz tego prezwosztu, taki je tusty... | ||
prozny - pusty | ||
pryko - łóżko | ||
przeca - przecież * Przeca żech ci godoł, że mossz dwa chleby kupić a niy jedyn! | ||
przeciepować - przerzucać | ||
przedsia - przed siebie | ||
przekabacić - przekonać, namówić, wpłynąć na zmianę zdania * Przekabaciyli go w tych Niymcach nafolowanymi sklepami. | ||
przekludzić sie - przeprowadzić się * Latoś przsekludzymy sie do nowyj chałpy. | ||
przekopyrtnonć sie - przewrócić się, umrzeć | ||
przekrony - przekrojony | ||
przepadzity - zachłanny * Niy być taki przepadzity, przeca dwanoście klozek cistyknie! | ||
przichlybek - lizus | ||
przichlybiać sie - podlizywać się | ||
przikludzić - przyprowadzić | ||
przikopa - rów | ||
prziś na krziwe pyski - poklócić się z kimś | ||
przychlybek - lizus | ||
przynś z kimś na krziwy pysk - pokłócić się | ||
psinco - nic, figa z makiem | ||
pszajesz mi? - kochasz mnie? * Komu pszajesz bardziej mamie szy tacie? | ||
pszoć - kochać | ||
ptok - ptak * Francek mo chyba ptoka z tymi gołymbiami, mo ich już chyba ze dwiesta! | ||
puc - tynk | ||
pucować - czyścić, a. tynkować | ||
pucpapior - papier ścierny | ||
puding - budyń | ||
pukel, pukiel - garb * Te pierońskie komunisty mogom mi skoczyć na pukel, a do partii i tak niy póda! | ||
pukeltasza, pukeltasia - tornister * Kamela to koń z pukeltaszom. | ||
puklaty - garbaty | ||
pultok - flejtuch, a. indyk | ||
purtnońć - puścić bąka | ||
Pyjter - Piotr | ||
pylnonć sie - pobiec * Pylnij sie do sklepu i kup piwo! | ||
pyndala - pedał rowerowy | ||
pyndzyjo - emerytura * Starzik już je sztyrnoście lot na pyndzyji. | ||
pyrlik - ciężki młot | Vorschlaghammer | |
pyrsk - na zdrowie (przy toaście ), a. cześć | ||
pyrtek - maluch | ||
pyrtnonć - przewrócić się | ||
pywnica - piwnica * Do naszyj pywnice wlezie łoziym cetnorow kartofli. | ||
R | ||
rachować - liczyć * Porachuj, wiela cilipow siedzi na krzoku. | ||
radiska - rzodkiewka | ||
radyjko - radio, radioodbiornik | ||
radzi - zadowoleni * Radziście starko z wnuka? | ||
rafiok - wóz z drewnianymi kołami o żelaznych obręczach. | ||
raja - kolejka( np. w sklepie)* Boł wielki prask i chleba niy sprzedawali za rajom yno tym, co sie piyrsi dociśli. | ||
rojber - psotnik,chuligan | ||
rojbetka - narzędzie murarskie do równania tynku na ścianie | ||
rajch | / bez lato jada do potki do rajchu | |
rajcować - głośno się zachowywać, wymądrzać się | ||
rajcula - pyskula * Te rajcula, niy być tako przemondrzało. | ||
rajscwek | pinezka | Reißzwecke |
rajsfeszlos, rajsferszlus - zamek błyskawiczy * Jo mom rosporek w galotach na rajfeszlos a ty yno na knefel. | ||
rajmatyka, rojmatyka - reumatyzm | ||
rajtować - jeździć konno | ||
rajza - podróż | ||
rajzyfiber - "gorączka" przed podróżą | ||
rałs - wynocha, odejdź, idź sobie | ||
rant - rów, brzeg czegoś | ||
rapitołza - żaba | ||
raszpla | tarka? | Raspel, Holzraspel |
ratka - racica, noga od świni | ||
rechtor, rechtorka, rechtory - nauczyciel,-lka,-ele | ||
rewiyr - zwolnienie lekarskie (z pracy) | ||
reż - żyto | ||
richtig - naprawdę, rzeczywiście, dokładnie | ||
robić za bozna - żartować z kogoś * Niy robcie nos za błozna. | ||
rod, rada, rade - zadowolony, -na, -ne * Someście radzi z nowego kapelonka? | ||
rola - rodzaj fryzur, zwinięte włosy na czubku głowy,kok | ||
rolada - płat mięsa wołowego, zwinięte w rulon,duszone | ||
roler - hulajnoga | ||
rolszuły - wrotki | ||
rolwaga - pojazd transportowy na kółkach | ||
roma - wisząca szafka kuchenna (na przyprawy, filiżanki...) | ||
rombnonć - uderzyć, a. wkurzyć się * Ale mnie to rombło! | ||
romel - plac odpustowy, miejsce gdzie są karuzele, strzelnice | ||
romplować - rozrabiać, awanturować | ||
rozlajerowanny - rozregulowany,rozkręcony | ||
rozsuć - rozsypać | ||
roztomajty - rozmaity, przeróżny * Zawiyrej dźwiyrza, bo po wsi łażom roztomajte cygonyi chachary. | ||
roztomiły - najdroższy,szanowny | ||
roztopiyrzać sie - rozpychać się, szarogęsić się | ||
rozwiyzły, rozwiozły, rozwieziony - rozpieszczony, źle wychowany * Ale te dziecka mocie rozwiyzłe. | ||
rożki - iść z rożkami (odwiedzić nowonarodzone dziecko) | ||
ruby - gruby * Mosz za ruby kark, bestoż kragla niy zapniesz. | ||
ruła - rura, piekarnik | ||
ruła mieć - być powolnym | ||
Rus - Rosjanin | ||
Rusyjo - Rosja * Ujka Hermana zaszczelyli na wojnie w Rusyji. | ||
rychtować - przygotować | vorbereiten, einrichten | |
ryczka - stołeczek, krzesełko | ||
ryk - płacz, krzyk | ||
ryć sie - pchać się, wtrącać się * Ryjesz sie jak Żyd do spowiedzi. | ||
rykol - beksa, maruda | ||
ryl - szpadel | ||
ryma - katar * Ryma mom łod chodzynio po bosoku. | ||
rypnonć - uderzyć | ||
ryszawy - rudy | ||
ryży - rudy | ||
rzać - śmiać się * Czamuś sie tak rzoł w tym kościele? | ||
rzadło, rzadełko – lustro, lusterko | ||
rzodki - rzadki | ||
rzigać - wymiotować | ||
rzykać - modlić się * Porzykejcie tyż za mie, starko! | ||
Copyright © 2008 Jacek Boron |